Sübaplardan Gelen Ses: Sübaplardan Ses Gelmesi Anlamı Nedir?
Sübaplardan gelen ses çoğu zaman gaza basılması durumunda azalan bir şıkırdama sesi ile karşımıza çıkar. Sübaptan gelen ses net bir şekilde sübapın yakınında olduğu takdirede duyulabilmektedir. Genellikle bu ses incedir. Ancak darbeli bir ses ile karşılaşılması durumunda sübapların bakıma ihtiyacı olduğu anlamına gelmektedir. Bu noktada sübapların ayarsız olabileceği ve uzman tarafından ayar yapılması gerektiğine işarettir. Sübaplardan gelen ses, külbütör mekanizmasında bulunan sübap ayar somunları sayesinde rahatlıkla ayarlanabilir. Şayet sübap boşluğu fazla ise şıkırtıya benzeyen bir ses karşımıza çıkar. Bu da sübapların ayarsız olduğu anlamına gelir. Tüm araçlar için belirlenmiş bir sübap boşluğu bulunmaktadır. Sübap ayarı yapımı esnasında elde olan bu veriler kullanılır ve sübapların olması gereken konuma getirilmesi sağlanır.
Sübap Ayarını Bozan Etkenler Nelerdir?
Sübap ayarının bozulmasına etken pek çok durum söz konusu olmaktadır. Hidrolik iticilere sahip olan sübaplarda itmeye yarayan mekanizmada arıza var olabilir. Sübaba ait itme çubuklarında eğilme ya da sübap manivelaları bükülmüş vaziyette olabilir. Ayrıca üstten sübaplı olan motor mekanizmalarında sübap düzeninin yağlama işlemi yetersiz gelebilir. Sübap düzeninin bir yerinde aşınma meydana gelmiş ve bu aşınmadan dolayı külbütör uçları oyulmuş olabilir. Bu durumda uçların taşlanması işlemi gerçekleştirilir. Aracın kullanımı sırasında motorun ısınmasıyla birlikte sübaplardan ses gelmeye başlıyorsa sübap tablasının üst kısmında bir bozulma olabilir ve motorun ısınmasından kaynaklı bir genleşme sonucunda ses çıkartabilir. Aynı zamanda sübap yaylarında bir bozulma ya da kırılma söz konusu olabilir. Sübap sapı ile kayıt arasındaki boşluk olması gerektiğinden daha fazla olabilir. Bu gibi durumlarda sübap kayıtı değiştirilerek yenisinin takılması gerekmektedir.
Sübaplardan Gelen Ses Nasıl Ortadan Kaldırılır?
Sübaplardan gelen ses için öncelikle sübaplarda gerçekleşen problemin kaynağı bulunmalıdır. Problemin kaynağına göre sesin giderilmesi için yapılacak işlem farklılık gösterecektir. Sübap kayıtları içinde yer alan sübap saplarında aşınmadan kaynaklı bir incelme olabilir. Bu gibi durumlarda sübaplar tamamen değiştirilerek yenisi takılır. Bu sayede sübapta oluşan ses giderilir. Ayrıca ses yapabilecek diğer bir etken olan sübap yüzünün ekseni ile sapın ekseninin aynı eksen üzerinde olmaması durumunda sübaplar taşlanarak aynı eksene getirilir. Sübap yuvası eksen ile sübap sapı ekseni aynı doğrultuda olmalıdır. Eğer ki bu eksenler birbiri ile aynı eksende değilse sübap yuvasına frezeleme işlemi uygulanır. Üstten sübabı bulunan motorlarda sübap kapağının fazla sıkılması normal gelen bir sübap sesinde daha fazla gelebilmektedir. Bu durumda ise sübap kapağının gevşetilmesi gerekmektedir. sübap kapağının gevşetilmesinin ardından oluşan sübaplardan gelen ses ortadan kalkacaktır.
Hidrolik İticiden Gelen Sesler
Hidrolik iticilerden motor soğukken bir miktar ses gelmesi normal bir durum olarak karşılanmaktadır. Motorun ısınması ile gelen bu seslerin kesilmesi gerekir. Ancak motor ısınmış olsa dahi kesilmeyen hidrolik itici sesleri ve sübap sesine benzeyen şıkırdama sesi gelmesi durumunda hidrolik sübap iticilerinde bir problemin olduğuna işaret etmektedir. Bu problem sanayiye gidilerek ve gerekli müdahalenin yapılması sonucunda kolaylıkla kesilebilir.
Yağ Kontrolü ile Sübap Seslerinin Önüne Geçilebilir
Yağ kontrol çubuğu sayesinde aracın yağı kolaylıkla kontrol edilebilmektedir. Kontrol çubuğu üzerinde bulunan kontrol işaretinin etrafında kabarcıkların bulunması halinde yağın köpüklendiği anlamı çıkartılmaktadır. Bu gibi durumlarda köpüklü yağ gereken basıncı sağlayamaz. Yağın içine su karışması ve motora gerektiğinden az ya da fazla konulan yağ köpüklenmeye sebep olur. Hidrolik sübap iticileri ayarlanabilir bir biçimde üretilmiş ise yapılan bu ayarın bozulması gibi durumlarda sübap sesi ortaya çıkabilir. Bu noktada aracın katalog değerlerine göre ayar yapılması gerekmektedir. Yapılan ayar katalogda bulunan değerler ile eş değer olduğu durumlarda gelen ses kesilir. Eğer ki bilyalar sübapın kaçmasına neden oluyorsa itici mekanizması alkollü bir temizleyici ile temizlenir. Hidrolik iticilerin sık sık temizlenmesi gerekmektedir. Temizlenmeyen hidrolik iticiler sık sık arızaya neden olur. Ayrıca hidrolik iticiden gelen seslerin temel sebeplerinden birisi de yağın mumlaşması ya da kirli olmasıdır. Motor yağının kontrolü çok sık yapılmalıdır ve kirli yağ kullanılmamalıdır. Yanmış bir yağ temiz bir yağ ile kesinlikle karıştırılmamalıdır. Karıştırılması durumuna mumlaşma olayı gerçekleşir ve sübaplarda tutukluk yaparak sübapların ses çıkartmasına neden olur.
Sübap Ayar Değerleri Nasıl Olmalıdır?
Belirlenmiş bir sübap ayar değeri bulunmamakla birlikte her aracın sübap değerleri değişkenlik göstermektedir. Araç için belirlemiş olan sübap değeri aracın kataloğu içerisinde bulunmaktadır. Katalog üzerinde sübap ayar değerlerinden bahsedilmemiş ise aracı uzman bir kişiye götürerek sübap değerlerine ulaşabilmek mümkündür. Sübap değerleri sıcak motorlarda ve soğuk motorlarda değişkenlik göstermektedir. Isı farkından kaynaklanan bu değişkenlik sıcak motorda sübabın genleşmeye uğramasından kaynaklanmaktadır. Soğuk sübap ayarı yapılmak isteniyor ise aracın bir gece önceden kapatılması ve motorun soğutulması gerekmektedir. Aynı zamanda motorun soğuk olmasıyla birlikte sabahın ilk saatlerindeki serinlik esnasında soğuk sübap ayarı yapmak daha etkili sonuç alınmasına neden olacaktır.
Sübap Ayarı Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sübap ayarı yapılırken dikkate alınması gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Bu huşulardan bir tanesi önden çekişli olan araçlar için aracının ön kısmının kriko yardımı ile havaya kaldırılmasıdır. Sübap ayrının bozulmasından kaynaklı olarak sübaplardan gelen ses ortadan kaldırmak için yapılması eren diğer bir önemli işlem ise aracın 6. Vitese alınması ve el freninin çekilmesidir. Bu iki işlemin gerçekleştirilmesinin ardından kaput ve karbüratör kapağı açılmalıdır. Karbüratör kapağının açılmasının ardından karbüratör kapağı arkasında bulunan piyano ya da sübaplar olarak adlandırılan kısma araç kataloğunda belirlenmiş olan sübap ayar değerlerine göre ayar yapılabilir.
Beygir ve tork arasındaki fark nedir? Bilgilerine de bakabilirsiniz.