Psikoteknik Belgesi Nasıl Alınır?

Psikoteknik belgesi ticari araç  kullanan bütün sürücülerin Karayolu Taşıma Yönetmeliği 33. Maddesinin (e) bendine göre alması gereken zorunlu bir belgedir. Psikoteknik değerlendirme kişilerin hem bedensel hem de zihinsel olarak ticari araç kullanma yetkinliklerini ölçmeye yaramaktadır. Psikolog gözetiminde bilgisayar destekli olan 12 test toplamından sonra aday psikiyatrik muayeneden geçmek zorundadır. Önemli: Hem psikolog hem psikiyatr onayı aldıktan sonra raporu e-imza onaylı olacak şekilde e-devletten gözükecektir. Bu aşamaları nasıl gerçekleştireceği Psikoteknik Belgesi Nasıl Alınır yazımızda detaylı olarak anlatılmaktadır.

Kişi ilk başta sağlık bakanlığı tarafından yetkilendiriliş bir psikoteknik değerlendirme merkezine teste girmek için başvuruda bulunmalıdır. Kişiden test öncesinde istenen belgeler sürücünün teste niçin girdiğine göre değişmektedir. Örneğin ticari araç kullanmak için belge talep ediyorsa sadece ehliyet ve kimliği ile test merkezine gitmesi yeterlidir. Ancak ehliyetine üçüncü kez el konulmasından kaynaklı 5 yıl ceza süresi verilen ve sonunda psikoteknik belgesi alması istenen sürücülerin, ceza borçlarını ödediğine ve ceza sürelerinin dolduğuna dair e-devletten belge ibraz etmeleri gerekmektedir. Peki, Psikoteknik Belgesi Nasıl Alınır ve kimler almalıdır sorusunun aşağıda yanıtını aşağıda bulabirsiniz.

İstanbul’da yaşıyorsanız aşağıdaki linkten psikoteknik merkezinin iletişim bilgilerine ulaşabilirsiniz. https://www.srcbelgesi.com/psikoteknik-belgesi/

Kimler Psikoteknik Teste Girmek Zorundadır?

Ticari Araç Sürücüleri

08.01.2018 tarihli/ 30295 Sayılı Resmi Gazete – Karayolu Taşıma Yönetmenliği, 34/e Maddesi gereğince;

Ticari maksatlı taşıt kullanan sürücüler her 5 yılda bir psikoteknik belgesi almak mecburiyetindelerdir.

Aday Sürücü Statüsünde Olanlar

17.04.2015 Tarih / 29329 Sayılı Resmi Gazete – Karayolları Trafik Yönetmeliği Değ. Yap. Dair Yönetmelik, Ek 3 Maddesine İstinaden;

Kural ihlalleri neticesinde aday sürücülüğü iptal edilen kişiler psikoteknik belgesi almak zorundadır.

Kırmızı Işık İhlali Yapan Sürücüler

26.10.2018 Tarih / 30577 Sayılı Resmi Gazete – 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunda Değ. Yap. Hak. Kanunun, 20. Maddesine İstinaden;

1 yıl içerisinde 3 kez kırmızı ışığa yakalanırsa 30 gün sürücü belgeleri elinden alınır.

Aynı yıl içerisinde ikinci kes 3 defa daha (toplam 6 defa) kırmızı ışığa yakalanırsa 45 gün sürücü belgeleri elinden alınır.

Aynı yıl için de 3 ve 3 den fazla defa (toplam 9 ve 9 dan fazla) kırmızı ışığa yakalanırsa 60 gün süre ile sürücü belgeleri elinden alınır.

Bu madde kapsamında, aynı yıl içinde iki ve daha fazla kez belgesi alınanlar, geri alma süresi sonunda Psikoteknik değerlendirme test raporu almak zorundadırlar.

Drift ve Spin Yapan Sürücüler

26.10.2018 Tarih / 30577 Sayılı Resmi Gazete – 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunda Değ. Yap. Hak. Kanunun, 22. Maddesine istinaden;

1 yıl içerisinde birinci defa ihlal ederse 60 gün sürücü belgelerine el konur. Psikoteknik değerlendirme test raporu almak zorundadırlar.

5 yıl içinde 2. defa ihlal ederse ehliyeti iptal edilir. Yeniden ehliyet almak ve öncesinde Psikoteknik belgesi almak zorundadırlar.

Araç Kullanırken Alkollü Olanlar

18.10.1983 tarih / 18195 Sayılı Resmi Gazete – 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 48. Maddesine istinaden;

Son beş yıl içinde ;

• 1. defa ihlal ederse 6 ay sürücü belgelerine el konulur.
• 2. defa 2 yıl ihlal ederse sürücü belgelerine el konur. Südge (sürücü davranışlarını geliştirme eğitimi) ne tabi olurlar.
• 3. Ve 3 ten fazla defa ihlal ederse 5 er yıl sürücü belgelerine el konulur ve Psikoteknik belgesi almak zorundadırlar.

Hız Sınırını Aşanlar

18.10.1983 tarih / 18195 sayılı resmi gazete- 2918  Sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 51. Maddesine istinaden;

Son 1 yıl içinde 5 defa ihlal ederse 1 yıl sürücü belgelerine el konulur ve Psikoteknik değerlendirme test raporu almak zorundadırlar.

Son ihlal tarihinden itibaren geriye doğru 5 yıl içinde 2. Defa ihlal ederse, ehliyet iptal edilir ve yeniden ehliyet alabilmesi için psikoteknik değerlendirme test raporu almak zorundadırlar.

100 Ceza Puanı Sınırını Aşanlar

18.10.1983 Tarih / 18195 sayılı resmi ga- 2918  Sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 51. Maddesine istinaden;

Son 1 yıl içinde 5 defa ihlal ederse 1 yıl sürücü belgelerine el konulur ve Psikoteknik belgesi almak zorundadırlar.

Son ihlal tarihinden itibaren geriye doğru 5 yıl içinde 2. Defa ihlal ederse, ehliyet iptal edilir ve yeniden ehliyet alabilmesi için psikoteknik belgesi almak zorundadırlar.

Psikoteknik Belgesi İçin Testi Nasıl Yapılır?

Psikoteknik belgesi nasıl alınır sorusuna yukarıda cevap verdik. Şimdi psikoteknik belgesi almak için başvuruda bulunan sürücüler aşağıda belirttiğiğim 11 teste girerler. Testen başarılı olan sürücüler 5 yıl süreliğine rapor alırlar.

Sürekli Dikkat Testi

Psikoteknik testlerinden ilki olan sürekli dikkat testi, sürücünün dikkatini ölçmek için rutin ve birbirine benzer uyarıcılar arasından belirli bir uyarıcıyı hızlı ve doğru olarak belirleyip seçme becerisini ölçmek amacıyla geliştirilmiştir.

Seçici Dikkat Testi

İkinci sırada yer alan seçici dikkat testi: değişen ve birbirinden farklı uyarıcıların arasından benzer olanları seçip diğerlerinden ayırt edebilme özelliğini ölçebilmek için geliştirilmiştir.

Görsel Algı ve Bellek Testi

Bu test kişinin görsel ve mekânsal hafızasının gücünü ölçebilmek ve görsel-mekansal belleğinden kaynaklanabilecek olası yetersizlikleri saptamak için geliştirilmiştir.

Görsel Süreklilik Testi

Dikkatin görsel olarak esnek biçimde yönlendirilebilme yeteneğini ve göz hareketlerinin buna uygun bir şekilde eşlik esip etmediğini ölçmek için kullanılmaktadır.

Muhakeme Testi

Bu psikoteknik testinin amacı sözel olmayan geometrik şekiller kullanarak kişinin genel muhakeme yeteneğini kültürden bağımsız olarak ölçmektedir.

Koordinasyon Testi

İki el ve özellikle el-göz koordinasyonunu ölçmeye yarayan bu test özellikle sürücülük için temel becerilerden sayılan psikomotor koordinasyon becerisini ölçmektedir.

Hız-mesafe ve Çarpışma Zamanı Tahmin testi

İki farklı yerde hareket eden nesnelerin arasındaki mesafe tahminini yapabilme becerisine odaklanan bu  test böylelikle mesafe ve zaman arasındaki bağlantıyı kurabilme ve çarpışma anını tahmin edebilme becerisini sınamaktadır.

Tepki Hızı Testi

Bu test sunulan uyarana kişinin verdiği tepki arasındaki süreyi ölçerek, refkleslerinin ne kadar yeterli olduğunu ölçmektedir.

Çevresel Görüş Testi

Bu test kişinin görüş açısını ve aynı zamanda iki işi birlikte yapabilme kabileyetini ölçmek üzere geliştirilmiştir.

Kişilik- Güvenlik Ölçümleri

Bu testte gerçek trafik ortamlarından alınan görüntülerin sürücülere izletilmesi üzerine ne kadar ihlal ve hata yapmaya eğilimleri olduğunu saptamaya çalışılmaktadır.

Kişilik ve Sürücü Davranışları Testleri

Bir başka psikoteknik testi olan Kişilik ve Sürücü Davranışları Testleri, güvenli sürücülük davranışlarını ve becerilerini etkileyen bir kişilik özelliği olan, araç kullanırken heyecan arama-risk alma eğiliminin ölçülmesi amacıyla geliştirilmiştir.

Bu testlere girmeden önce herhangi bir hazırlık yapması veya eğitim alması gerekmemektedir. Psikoteknik merkezindeki psikolog tarafından testlerin nasıl olacağı konusunda bilgilendirilecektir. Sonrasında testlerin aşamaları bilgisayar tarafından da kişiye anlatılacaktır. Sonuç olarak başta belirttiğimiz şartlarda olan kişilerin psikolog gözetiminde bir psikoteknik merkezinde testlere girdikten sonra en geç 45 gün içerisinde psikiyatrik muayeneden geçmesi durumunda raporu e-devlet üzerinde oluşturulacaktır.

Psikoteknik Belgesi Nasıl Alınır ve hangi testler uygulanır yazımızı okuduğunuz için teşekkür ederiz. Trafik kurallarına uymanızı dileyerek kazasız sürüşler dileriz.

Uzman Psikolog Cansu Özdemir