Sarmanın Yanına Ne Gider?
Sarmanın yanına ne gider? Bir dönemin çocukluğunun, ilk gençliğinin vazgeçilmez yemeklerinin başını çeken sarma, hangi sofraya girerse girsin kavga sebebidir. Kavga sebebidir diyoruz; çünkü, daima ondan çerez gibi yemek isteyenler olacaktır. Kimse arasında eşit şekilde paylaşılamayacaktır. Hele, çocuklar onu tencereden üçer beşer yediklerinden ötürü, annelerin bunları sakladıkları çok olmuştur.
Sarmanın yanına ne gider denilince, sarma, dolma çeşitleriyle beraber menülerin ruhunu okşar. Gerek yılbaşı eğlencelerinde, gerek doğum günlerinde; gerek bayramlarda, gerek yolluk olarak daima akla ilk gelen yiyeceklerden biri sarmadır. Sarma bütün lezzetlerin başını çeken bir itici güçtür. Bununla beraber, rakı sofralarının da aranılan mezelerindendir.
Bir eve sarma girdiyse, oraya matematik hesabı da girmeye başlar. Çünkü, bir tencere sarma kaç adedi kapsar, kişi başına kaç sarma düşer gibi konular önemli meseleler haline gelir. Sarma öyle bir şeydir ki; büyülü bir çerez gibidir. Ondan birkaç tane yenilse de, hiç doyum olmaz. Bu sebeple, ailedeki bireylerin ya da yapılacak organizasyonlara katılacakların ortalama sayısına göre de sarma hesabı yapılır.
Sarma, zor yapılan, ilgi bekleyen, bazen sarılması saatler alan bir yemek çeşididir. Özellikle, kalem gibi sarılması bağlamında, sarma makineleri bile yapılmıştır. Bu yüzden, maharet isteyen bir üründür. Nasıl ki, pilavın kıvamını tutturan kızın gelinlik zamanı gelmişse, sarmayı kalem gibi, dimdik saran kızın da gelinlik zamanı gelmiştir derler.
Sarma Nedir?
Sarmanın diğer adı da, yaprak sarma şeklinde geçmektedir. Çünkü, asma yaprağına sarılarak yapılmaktadır. Bununla beraber, ayrıca sarıldığı tencerenin içine birkaç parça limon da yerleştirilmektedir. Sarma, pirinç ya da bulgur gibi içlerle yapılan bir çeşit yemektir.
Toplanılan, salamuraya yatırılan asma yaprağının ortası açılır, içine bir tatlı kaşığı kadar pirinç türü bir şeyler koyulur ve iyice sarılır. Pirinç, bulgur gibi içler için de; soğan, nane, kimyon, tuz gibi malzemeler kullanılabilir. Kimi yaprak sarmalarda kuş üzümü de yer almaktadır. Sarmayı ısırdığınızda, o kuş üzümünün verdiği tatlı, buruk tat hoşunuza gidecektir. Onun dışında, sarmanın içine kıyma ya da et de koyulmaktadır. Ona da etli yaprak sarma adı verilmektedir.
Sarma, Anadolu kültürünün ve Osmanlı mutfağının da aranılan göz bebeğidir. Bilhassa, hamam kültüründe, içeri yiyecek sokulurken, yapılan yegâne besinlerden biridir. Aynı zamanda, pikniklerin de ana öğünlerindendir.
Sarma genellikle, başka yemeklerin yanında da takdim edilmektedir. Doğum günü pastasının yanında da; peynir tabağının dibinde de onu görebilmeniz mümkündür. Kadın günlerinin kısırla beraber, en fazla aranılan yiyeceğidir.
Sarmanın yapraklarının da Anadolu’da ayrı bir yeri bulunmaktadır. Tefrin denilen yaprak sapları, sigarayı bırakmak isteyenler tarafından kullanılmıştır.
Sarma Ne İle Yapılır?
Sarma genellikle, asma yaprağından yapılmaktadır. Ama, onun dışında aşağıdaki yaprak çeşitleriyle de yapılabilmesi olasılık dahilindedir:
- Lahana
- Beyaz Lahana
- Kara lahana
- Ispanak
- At Kestanesi Yaprağı
- Pazı
- Ebegümeci
- Dut Yaprağı
- Kiraz Yaprağı
- Fasulye Yaprağı
Sarma denilince, aslında ‘sarmak’ eylemi kastedildiğinde dolayı, teknik anlamda sarılabilen her şeye bu isim verilebilmektedir. Fakat, geleneksel mutfağımızdan gelen kültür içinde, sarma denilince aklımız daima asma yaprağına gitmektedir. Bazen, ona takıntımız öyle bir hal alır ki; başka sarma çeşitleriyle (pazı, lahana vd.) yan yana durduğunda bile, onu tüketir, diğerlerini bırakabiliriz. O yönde, sarma genel bir yemek türünün adını kapsarken, özelde asma yaprağından yapılan yemeği kastetmektedir.
Sarma bulunduğu iklimin, coğrafyanın ve kültürün iç koşullarına göre de değerlendirilmektedir. Örneğin, kiraz ve fasulye yaprağı Malatya’da bolca yapılabilirken; asma Denizli’de yapılabilmektedir. Hangi şehrin hangi ağacı varsa ve onun yaprağı uygunsa, onun üstünden sarma yapılabilir. Bu yemek dayanıklı olup, zeytinyağlı biçimde de sunulabilmektedir. Daha sonra ısıtılmaksızın, soğuk da yenilebilmektedir. Dünyada da Türk mutfağını temsil etmesi bağlamında, bilinen yemeklerin başında gelmektedir.
Sarma Nasıl Tüketilir, Faydaları Nelerdir?
Sarma, asma yaprağından yapıldığından dolayı, onun bütün faydalarını da taşımaktadır. Bu faydaları aşağıdaki şekilde sayabilmemiz olasıdır:
- Kan hücrelerini besleyerek, anemiyi önlemektedir. İçindeki demir sayesinde, hemoglobin üretimine destek verir.
- Yapraktaki lifler çok yararlıdır ve bilhassa, bağırsaklarda posa niyetine tutulduklarından ötürü de, burayı korurlar. Ayrıca, sindirim ve bağışıklık sistemini de etkin hale getirirler.
- Göz sağlığına faydası dokunacak olan A vitaminin yönünden zengindir.
- Antibakteriyel özelliğiyle beraber, ağız içindeki yaraları da iyileştirme gücüne sahiptir.
- Asma yaprağının suyu da nimet gibidir. Günde bir litre kadar içilirse, varis rahatsızlıklarına iyi geldiği belirtilmektedir.
- Suyu ayrıca, saçların da beslenmesine ve parlak görünmesine destek olur.
- Sarma tokluk hissi verdiğinden ve ekmeksiz de rahatça tüketildiğinden ötürü, kolayca kilo vermeyi sağlamaktadır.
Asmanın dışında, beyaz lahana, kara lahana, ebegümeci, pazı sarmaları için de yukarıdaki başlıkların geçerliliği vardır. Sarma yapılan yapraklar haşlandıkları, yumuşatıldıkları için, içlerinde su da barındırırlar. Bu anlamda, cilde, gözeneklere de iyi gelirler. Mideye yaptıkları sağlık katkısı da büyüktür; hazımsızlığı, ağrıyı, kusma hissini, tıkanmayı da giderirler. Peki sarmanın yanına ne gider?
Sarmanın Yanına Ne Gider?
Sarmanın yanına ne gider? Yaprak sarma menüsü, birçok bakımdan zenginlik teşkil etmektedir. İlk olarak, onu yoğurtla tüketmenin de lezzetine lezzet katacağı belirtilebilir. Hele, yoğurdu evde kendi ellerinizle yapıyorsanız, bu noktada sarmanızın tadı bir anda değişecektir. Onun için, bir tabağa koyduğunuz sarmaların yanlarına ya da üstlerine bolca yoğurt eklemeniz tavsiye edilmektedir.
Sarmanın yanına ne gider ya da hangi çorba gider de temel sorulardan biridir. Sarma çorba da dahil, birçok yiyecekle kolaylıkla yan yana gelebilir; tatlı veya tuzlu fark etmeksizin. O sebeple, çorba anlamında, mercimek önerilebilir. Onun tadıyla sarma birleşince, daha elegan olabilmektedir. Mercimek çorbasının dışında, kremalı mantar ya da sebze çorbası da önerilebilmektedir.
Bunun dışında, kısır, patates salatası, hatta soğanlı patates salatası ile de birlikte tüketilebilir. Ispanaklı böreklerin yanında da sunulabilmektedir.
Sarmanın yanına ne gider diye merak edildiğinde, birçok tatlıyla da değerlendirilebilir. Çiya tohumlu kek, ıspanaklı kremalı kek, havuçlu kek gibi ürünlerin bitişiğinde onu görebilirsiniz. Bunlarla beraber, ayrıca gözlemenin de yanında, kahvaltıda ya da öğlen yemeklerinde de sunulabilmektedir.
Sarmayı su böreğinin, fırında mücverin de yanında ikram edebilirsiniz. Sarma, çayla da sık sık yenilebilmektedir. Bununla birlikte, limonata, komposto, vişne suyu gibi içeceklerle de değerlendirilebilir.
Sarma öylesine ilginç bir çeşittir ki; bilhassa, asma yaprağından yapılanı, her yere sızabilir. Onu bir cam tabakta, diğer besinlerin dibine büzüşmüş, sırasını beklerken görebilirsiniz. Öyle ki, aslında sofralara ya da tabaklara koyulduğunda, el alışkanlığı bağlamında ilk o tüketilir. Hiç bekletilmez. Bir ortamda birçok yiyecek yer alsa dahi, ilk sarmalar biter.
Eğer sizin de yemek yapmaya karşı bir merakınız var ise sarmanın yanına ne gider başlıklı içeriğimizin yanı sıra Makarna Yanına Ne Gider? başlıklı içeriğimizde ilginizi çekebilir.