Böreğin Yanına Ne Gider?

Börek, özellikle hanımlarımızın maharetlerini konuşturdukları en özel yemeklerin başında gelmektedir.  Ancak böreğin yanına ne gider? Düşündüren bir sorudur. Bayramlaşmalardan komşuluk ilişkilerine; beslenme çantalarından çay molalarına değin, her sosyal alanda onun izleri görülmektedir. Türkiye’de birçok ilde de fırınlarla birlikte, börekçi dükkânları açılmaktadır. Bununla beraber, kimi düğünlerde, sünnet etkinliklerinde, kız isteme törenlerinde, kadınların toplandıkları günlerde hemen akla o gelir. Yollara katık olarak da yapılan börektir, acıkınca fırına atılıveren de… Böreğin böylesi popüler oluşu, şirketleri de harekete geçirmiş olacak ki, hazır yapılan ve fırına verildiğinde pişiveren türleri de bulunmaktadır.

Böreğin yanına ne gider sorusunun cevabı genellikle bellidir. Onun yanına bir yemeğin aksine, bir içecek gider; o da genellikle çaydır. Eğer, bir yerde börek varsa ya çay da vardır; ya da olacaktır.  ‘‘Dur hemen çay demleyeyim.’’ cümle kalıbı genellikle börekle yan yana anılmaktadır.

Börek Nedir?

Börek Türk mutfağının nazar boncuğu sayılmakla birlikte, ince açılmış hamurun içinin doldurulmasıyla, fırına verilmesi anlamını taşır. Bu ince hamur istenilen çeşide göre kat kat sarılmakta, yuvarlanmakta ya da başka şekillere bürünebilmektedir. Börek, yufka vasıtasıyla yapılmaktadır. Türkiye’nin dışında, Balkan ülkelerinde ve Ortadoğu ülkelerinde de yaygın biçimde tüketilmektedir. Annelerin oğullarını askere gönderirlerken, kızlarını evlendirirlerken, torunlarını doyururlarken, komşularıyla vakit geçirirlerken ellerinden düşürmedikleri yiyeceklerdir.

Börek sözcüğü, ‘burmak’ kökünden türediği için, burmaya çalışarak ya da sararak biçim vermek anlamını da karşılamaktadır. Eski Türkçe ‘-bür’, Arapça ‘bürek/bürik’ ve Farsça ‘bürek’ şeklinde işlevsellik kazanmıştır.

Börek, aynı zamanda saray yemeklerinin de arasında geçmektedir. Padişah böreği denilen bir çeşidin içinde, onlarca garnitürün ve sebzenin bulunduğunu söylememiz mümkündür. Böreğin içinde et kullanmak da zenginlik göstergesi sayılmıştır. Börek, toplantıların, konuklara ikramların, sunumların da aynası halini almıştır.

Böreğin yanına ne gider?

Börek Çeşitleri Nelerdir?

Börek çeşitleri oldukça fazladır. Bunlar kimi zaman genel, kimi zaman yerel isimleriyle değerlendirilmektedir. Kimi zamanda içlerine konulan malzemeyle isimlendirilmektedir. Böreğin yanına ne gider? sorusunun cevabı olarak sos da yapılabilmektedir. Bu anlamda, akla ilk gelebilecek seçenekler şu şekilde sıralanabilir:

• Ispanaklı Börek
• Pırasalı Börek
• Peynirli Börek
• Patlıcanlı Börek
• Patatesli Börek
• Kıymalı Börek
• Etli Börek
• Bezelyeli Börek
• Katmerli Börek
• Pudra Şekerli  Börek
• Tavuklu Börek
• Salçalı Börek
• Gül Böreği
• Muhallebili Börek
• Boşnak Böreği
• Puf Böreği
• Laz Böreği
• Su Böreği
• Bohça Böreği
• Makarna Böreği
• Kırpık Börek
•  Çıtır Börek
• Midye Börek
•  Göçmen Böreği

Görüldüğü üzere, börekler şekillerine, yapıldıkları bölgelere ve içlerindeki malzemeye göre isimlendirilmektedirler. Börek denilince, akla poğaça da gelmektedir. Nitekim, o da bir çeşit hamur işidir. Ama, poğaçanın börekten farkı daha küçük ve yuvarlak olmasıdır. Börekse genelde tepsiye dizilen yufkanın ekseninde, dikdörtgen, kare ya da dairesel şekilde bir bütün olarak yapılır. Ardından, fırına sürülür. Piştiğindeyse, bıçakla dilim dilim servis edilir. Poğaça ise dilimlenmez, zaten kendisi tek parçadır.

Bu anlamda, İzmir’de yapılan boyoz da bir çeşit börek sayılabilir. Adı bölgeye ait olsa da, yine de katmer katmer açılan hamur vasıtasıyla, aynı börek mantığıyla pişirilmektedir. Böreklerin tuzluları geneldir; fakat, bazen tatlıları ya da şerbetlileri de görülmektedir.

Börekler çok çeşitli kalıplar içinde de denenebilmektedir. Mesela, kek kalıbında yapıldığında, kek böreği adıyla anılan bu yiyecek kek şeklinde kesilebilmektedir. Yine, tavada da börek yapılabilmektedir. Ama, en klasiği tabii ki tepsi böreğidir.

Börek, hanımların deneysel yemeklerinde de biridir. Hanımlar sürekli yeni tarifler edinerek, bunları özellikle börek üstünden denemek isterler. Yaptıklarını denetmek bağlamında da, hep arkadaşlarını evlerine davet ederler yahut onların evlerine mutlaka denedikleri çeşidi götürürler. Hatta, bu sıcak iletişim, ‘‘Börekler benden, çay senden…’’ söyleminin de oturmasına yol açmıştır. Börek yufkayla yapıldığından ötürü, içine hangi harç katılırsa katılsın, onunla anında uyum sağlamaktadır.

Börek Türk Kültüründe Neyin Simgesidir?

Böreğin yanına ne gider? Börek, yemeğin yanına da düşünülebilen bir yiyecek çeşididir. Öyle ki, kimi zaman kurulan mükellef bir sofranın köşesine kare dilimlerle kesilerek koyuluverir. Börek bir çeşit keyif aracıdır. Çayla ve kahveyle tüketildiği üzere, meyve suyuyla da tüketilebilmektedir. Sosyal hayatımızın her alanında onunla kesiştiğimiz görülür. Geleneklerimizde, biri bize tabak getirdiyse, onu yıkayıp, boş göndermek olmaz. İçine bir şeyler konulmalıdır. Sırf, o komşu tabağı dolsun diye bile börek yapılır.

Börek genelde fazla fazla yapılan bir üründür. Bazen tanıdık, tanımadık, yoldan geçen, çoluk çocuk herkesle rahatlıkla paylaşılır. Börekçiler ya da tarihi börekçiler, dükkân tasarımları itibarıyla da dünyanın en sıcak mekânları olarak görülürler. Börekçilerde sohbetler aynı onun gibi sıcacık geçer; ortamda emekçi insanların enerjilerini hissedersiniz.

Bununla birlikte, börek, çocukların da çok sevdikleri bir yiyecektir. Anneler, ablalar, anneanneler, babaanneler onlara sürekli bundan yaparlar. Çocukların ‘Anneanne, börek yapsana!’, ‘Anne, börek bitti mi?’’ sorularıyla karşılaşmışsınızdır. O anlamda, börek içeriğindeki yumuşaklık gibi, ilişkileri de birbirine bağlamaktadır.

Börek, hasta ziyaretlerinin, açların doyurulmasının, sahur ve iftar yemeklerinin de gözde besinlerindendir. İnsanları gün boyu tok tutacağına inanıldığı için bolca yenilir. Fakat, hamur işi olduğu için, kilo aldırmaya da müsait bir kapsama sahiptir. Buna rağmen, börekten kolay kolay vazgeçilemez.

Böreğin Yanında En Çok Ne Gitmektedir?

Böreğin yanında ne yenir sorusunu birçok koldan yanıtlayabilmek mümkündür. Börek yemekle tüketildiği ya da kıymalı böreğin yanında ne gider? misali spesifik içeriklerle de şekillendiği için, bunu birkaç başlık altında değerlendirebiliriz.

• İçecek

Böreğin yanında yemekten önce ilk gidecek şey, içecektir. Eğer, ortamda bir börek muhabbeti dönüyorsa, yanına ne demleyelim, çay mı içersin, kahve mi ifadeleri çok döner. Yine de, çay burada açık ara kahveye fark atar. Börek çayla iyi gitmektedir. Çayın dışında, limonata, portakal suyu gibi içekler de börekle tüketilebilir.

• Atıştırmalık

Böreğin yanına ne gider? sorusuna yönelik olarak yemekle birlikte gittiğinin altını çizsek de, öncelikle atıştırmalıklarla tüketildiğini belirtebilmemiz isabetlidir. Börek; kısır, sarma, patates salatası, poğaça, patates kızartması, köfte gibi atıştırmalık besinlerin yanında da takdim edilmektedir. Kimi zaman börek tuzlu ise, bu sefer de yanına elmalı pasta, mozaik pasta, kek de koyulabilmektedir.

Börek, atıştırma tabaklarındaki karışık ve parçalı yemek kültürünün malzemelerinden biridir. Ayrıca, açık büfe kültürünü de temsil etmektedir. Masalarda da çeşit çeşit, boy boy, şekil şekil börekler dizilmektedir.

• Yemek

Börekler yemeklerle de rahatlıkla tüketilebilmektedir. Böreğin yanına ne gider? sorunun cevabı olarak en güzel yemek gider diyoruz. Bu anlamda, karışık kızartmalarla, tavuk çorbasıyla, mevsim salatasıyla, pilavla, tavuk soteyle, yeşil mercimek salatasıyla, mercimek yemeğiyle, brokoli haşlamasıyla, karnabahar yemeğiyle de kolaylıkla yenilebilir.

Kimi doğrultuda börek, sofralarda ekmek görevini de üstlenmekte ve onun yerine geçmektedir. Bu yüzden, kahvaltılarda da sıkça yenilmektedir.

Eğer siz de çay keyfinin yanında mutlaka bu tarz atıştırmalıklara yer veriyor ve vazgeçemem diyorsanız Evde Su Böreği Nasıl Yapılır? başlıklı içeriğimize de göz atabilir, çay saatlerini daha doyurucu ve keyifli bir hale getirebilirsiniz.