Anal Fissür Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Halk arasında makat çatlağı olarak bilinen anal fissür hemen her yaşta görülen hastalıklardan biridir. Anal fissür, makat bölgesini örten çok katlı yassı epitel dokusunda görülür. Sık görülen hastalıklarından birisi olan fissür, dentate çizgi ile anal kenar arasındaki bölgede gelişirler.  Makat çatlağı dışkılama esnasında zorlamalarla bu bölgede oluşan küçük yırtıklardır.

Anal bölgenin girişindeki cilt ve bağırsağın iç örtüsünü oluşturan mukozal dokular çok narin bir yapıya sahip olduğu için oluşabilecek her türlü zorlanmaya karşı dayanıksız ve hassastır. Anal fissür; kronik kabızlık ve kronik ishal gibi rahatsızlıklardan dolayı fazla ıkınmayla oluşan çatlak ya da yırtıklardır. Bu çatlaklar makat bölgesinde ağrı, yanma ve kanamaya neden olur.

Anal Fissür Nasıl Ortaya Çıkar?

Anal fissür çocukluk çağından itibaren her yaşta görülebilir. Genç yaşlarda anal fissür genellikle beslenme bozukluklarından kaynaklı kabızlık ve ishalden oluşurken ileri yaşlara doğru farklı hastalıklar nedeniyle görülebilir. Kadınlarda hamilelik ve doğumda kasılmalar ve baskı nedeniyle de oluşabilir. Anal fissür en fazla orta yaş grubunda rastlanmaktadır.

Anal Fissür belirtileri hastadan hastaya değişim göstermektedir. İlk olarak ağrı semptomuyla kendini gösterebilir ve fissür derinleştikçe bu ağrı kalıcı ve şiddetli olabilir.  Dışkılama güçlüğü ve ıkınma esnasında oluşan ağrıyla birlikte yanma hissi de en yaygın belirtiler arasındadır.

Hastalarda oluşan bu şiddetli ağrı zaman zaman peçetede veya iç çamaşırında hafif bir kanamalara yol açabilir. Bu yırtıklar bölgede tahriş, kaşıntı, şişlik ve ağrıya neden olabilir. Ancak anal fissür semptomları hemoroid, makat apsesi ve makat sarkması rahatsızlıklarıyla karıştırılabilir.  Bu yüzden belirtilerle karşılaşıldığında doktor teşhisi konulmadan evde tedavi uygulanmamalıdır.  En kısa süre de muhakkak bir proktoloji uzmanına danışılması gerekir.

Anal fissürün oluşumundaki en temel nedenlerden birisi dışkılama esnasındaki oluşan zorlamalardır. Bunun sebebi sağlıksız beslenme sonucu oluşan kronik kabızlık ve kronik ishal gibi hastalıklardır. Kabız olan hastaların fiziksel zorlamalarıyla ve ishal hastalarının artmış dışkılama sayısı nedeniyle makatta çatlaklar oluşabilir.

Diğer nedenler arasında yeterince su içmemek, hamilelik döneminde anne karnındaki bebeğin baskısı ve doğum esnasında oluşan basınç fissür oluşumunu etkileyen faktörler arasında yer alır.

Zamanında tuvalete gitmeyerek tuvalet ihtiyacını ertelemek de dışkıda sertleşmeye neden olur. Bu da dışkılama esnasında cam batıyormuş gibi ya da kesikler oluşuyormuş gibi bir acı hissi oluşturur.

Akut Anal Fissür

Akut anal fissür, anal fissürün başlangıç evresi olarak kabul edilir. Anüs bölgesinde kısa süreli ağrı ve sızlama hissi gibi şikayetlere neden olur. Eğer bu evrede müdahale edilirse 4 ila 6 hafta gibi bir süreç içerisinde cerrahi müdahale gerekmeden iyileşme görülebilmektedir. Bu aşamada hastaların düzenli ve sağlıklı beslenmeleri, tuvalet ihtiyacını ertelememeyi alışkanlık etmeleri süreç için büyük önem taşımaktadır.

Kronik Anal Fissür

Kronik fissür, daha öncesinde oluşan yırtıkların zamanında tedavi edilmemesi veya fissürün tedaviye dirençli olması ile gelişir. Tedavi olmayı erteleyen hastalar her tuvalet ihtiyacını giderdiğinde yırtıklar derinleşmektedir.  Günden güne derinleşen bu yırtıklar, şiddetli ağrı ve yanma gibi şikayetlere neden olmaktadır. Makat bölgesindeki çatlak veya yırtığın sürekli dışkı ile temas etmesiyle birlikte ilerleyen dönemlerde apse veya anal fistül gibi diğer makat hastalıklarının geliştirilmesini kolaylaştırır.

Fissür Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Makat çatlağı tedavisi ertelenecek hastalıklardan biri değildir. Tedavi sürecini zor geçirmemek veya hastalığın farklı boyutlara geçmesini engelleyebilmek için belirtiler fark edildiği ilk anda itibaren doktora gidilmelidir.  Akut anal fissür evresinde fissürün müdahale edilmeyip ertelendiği zaman fistül kronik hale gelerek tekrarlama eğilimi gösterebilir.

Hastalar kendi beslenme düzenlerine, tuvalet alışkanlıklarına, kabız ya da ishal hastalıklarına her ne kadar dikkat etse de akut fissür zamanında tedavi edilmezse enfeksiyon ve apselere neden olabilir. Bu durum enfeksiyon oluşumuna bağlı gelişen makat hastalığı olan fistül hastalığının oluşmasını sağlayabilir. Uzunca bir süreç boyunca tedavi edilmeyen anal fissür, fistül oluşumuna neden olabileceği gibi bölgeye eklenen başka fissürlere; ağrı ve acının şiddetlenmesiyle oluşabilecek makat darlığı gibi hastalıklara yol açabilir. Bu yüzden akut dönemde teşhis edilen fissür en kısa sürede tedavi edilmelidir. Kronik hale dönüşen fissürler de tedavi süreci daha zor ve ağrılı sürdüğü için ertelemeden uzman bir proktoloji doktoru tarafından tedavi edilmelidir. Böylelikle daha sonrasında oluşabilecek olan komplikasyonların önüne geçerek hastalığı kısa sürede atlatabilirsiniz.

Anal Fissür (Makat Çatlağı) Kendiliğinden Tedavi Edilebilir Mi? 

Kronik anal fissür kendiliğinden iyileşme göstermeyen ve doktor gözleminde uygun bir tedaviyle iyileşebilen bir hastalıktır. Makat çatlağı tedavisi fissürün boyutuna, sayısına ve derinliğine göre kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bu süreç içerisinde çatlağın akut ya da kronik olması, tedaviyi belirleyen temel unsurdur. Akut vakalarda; oturma banyoları, kremler ve diyet gibi cerrahi müdahale gerektirmeyen yöntemlerle çözüme kavuşturulabilir. Kronik anal fissürlerde ise yırtıklar derinleştiği için cerrahi müdahale gerekebilir.

Makat çatlağı tedavisinde geleneksel ameliyat yöntemlerinin bazı riskleri bulunur. Bu riskler, operasyona ait riskler veya anesteziye ait riskler olabilir.

Ancak botoks ve lazer gibi modern yöntemler sayesinde, makat hastalıklarının tedavi süreçleri çok kolay ve konforlu bir hal almıştır. Bu yöntemlerle hasta gün içerisinde çok kısa bir süre de tedavisini olup hastanede yatmasına gerek kalmadan günlük hayatına devam eder. Tedavi sonrası hastanın oturma banyolarına ve doktorun önerdiği beslenme ve   lokal tedavilere özen göstermesi gerekir.

Avrupa Cerrahi Makat Çatlağı Tedavisi

Modern yöntemlerle 15 yıldır hizmet veren Avrupa Cerrahi, hastalarımıza konforlu bir tedavi süreci sağlar.  Proktoloji alanında uzman doktorlarımızla anal fissür tedavisi çok kolay bir hal almıştır.

Merkezimizde genel anestezi risklerine maruz kalmadan lokal anesteziyle çok kısa sürede tedavi gerçekleştirilir. Günübirlik süren makat çatlağı tedavisinde, bir gün önce aç kalmak ve hastanede bir gece yatmak durumunda kalmadan gün içerisinde hem muayene hem tedavi imkanı sağlar.

Kronik rahatsızlığı olan ve bu nedenle genel anestezi riski yüksek olan ya da düzenli ilaç kullanan hastalar lokal anestezi sayesinde ilaçlarına ara vermeden ameliyatsız fissür tedavisi olabilir.

Ameliyatsız fissür tedavisi 5 ila 8 dakika içerisinde, hızlı ve etkin bir şekilde gerçekleşir. Tedavi sonrası hastalar çok kısa sürede iş ve sosyal hayatına dönebilir.

Tedavi sonrasında hastalara ılık oturma banyolarına, beslenme düzenine ve lokal tedavilerine özen göstermeleri önerilir. İyileşme sürecine kadar hastaların kontrolleri devam eder.