Triger Kayışı Koparsa Ne Olur? Triger Kopması ve Sıyırması

Triger kayışı diğer adıyla eksantrik mili kayışı motorun verimli bir şekilde çalışması için olmazsa olmaz parçalardan bir tanesidir. Trigere herhangi bir zarar gelmesi durumunda motorda büyük arızaların meydana gelmesi söz konusu olabilmektedir. Bundan dolayı trigerin bir ömrü vardır ve ömrü bitmeden değiştirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde triger kayışı kopması gibi durumlarda aracın motorunda telafisi çok zor olan hasarlar bırakabilir. Aynı zamanda aşınabilen bir yapıya sahip olan triger diş atlaması durumunda da acilen müdahale edilmesi gereken bir husus olmaktadır.

Triger Kayışı Nedir?

Triger krank milinden alınan hareketi eksantrik mil adı verilen bölgeye aktararak sübapların rahat bir şekilde açılıp kapanabilmesine yarayan bir kayıştır. Aynı zamanda motorun soğumasına yarayan sıvıyı da devirdaim yaptırarak bir araç için önem arz eden motorun yüksek ısılara çıkmasını engeller. Bu sayede aracın motoru ısınmaz ve olası motor bozulmaları gözlenmez. Pek çok araç modelinde devirdaim pompasına bağlı olan triger soğutma sıvısının soğutma sistemi içerisinde hareket edebilmesine imkân sağlar. Triger hem eksantrik miline hem de soğutma sistemine dönmeleri adına gerekli hareketi sağlar. Bu hareket aktarımı sırasında belirli bir düzen bulunmaktadır. Krank mili ve eksantrik milinin dişlileri belli bir hizaya gelmesinin ardından triger kayışının çektikleri bu dişlilere takılır. Takılacak aralık araç üreticisi olan firmalara göre belirlenmektedir. İnce bir ayar gerektiren bu işlem sübapların doğru zamanda açılıp kapanabilmesine olanak tanımaktadır.

Triger Sistemi İçerisinde Yer Alan Parçalar

Triger sistemi içerisinde belirli 3 adet parça bulunmaktadır. Bu parçalar triger kayışı, gergi bilyesi ve devirdaim pompasıdır. Triger krank mili ile eksantrik mili arasında hareket iletimine imkân sağlayan parçanın adıdır. Gergi bilyesi triger kayışları eksantrik mil ile krank mili arasında doğru bir hizada germeyi sağlayan parçaya verilen isimdir. Devirdaim pompası ise motoru soğutmaya yarayan sıvının soğutma sistemi içerisinde ilerlemesini sağlayan parçanın adıdır. Farklı araç markalarına ve modellerine göre ufak tefek değişiklikler göstermiş olsa bile triger sistemi içerisinde yer alan temel parçalar yukarıda belirtilen parçalardır. Bu parçalar bir arada satılmaktadır ve parçalardan bir tanesinin dahi zarar görmesi durumunda tüm sistemin baştan aşağıya değiştirilmesi gerekmektedir. Birlikte çalışan bu sistemde kayışın eskimesi durumunda sadece kayışın değiştirilmesi yeterli olmaz. Oluşan problem birlikte çalışan bu sistemin her parçasına zamanla zarar vermeye başlar.

Triger Kayışları Ne Kadar Sürede Bir Değiştirilmelidir?

Triger kayışlarının iki farklı ömrü bulunmaktadır. Bunlardan birisi kullanım süresine diğeri ise aracın yaptığı kilometreye göredir. Yani triger kayışının hem belirli bir kullanım süresi hem de belirli bir kullanım mesafesi bulunur. Ortalama bir triger kayışının kullanım süresi 3 sene kadar olmaktadır. Süre bitiminde triger sistemi içerisinde herhangi bir sorun olmasa bile sistemin yenilenmesi hem kullanıcının can güvenliğini arttıracak hem de aracın kullanım süresini uzatacaktır. Trigerin ortalama kullanım mesafesi ise 90 ila 100 bin kilometre arasında değişkenlik göstermektedir. Genel olarak kauçuk ve çelik telden üretilen triger günümüzde daha dayanıklı malzemeler olan kevlar, aramid ve karbon fiber gibi malzemelerden de üretilmektedir. Yine de kullanım ömrü olarak belirlenen 3 yılın sonunda triger sisteminin değiştirilmesi gerekmektedir.

Triger Kayışı ile Triger Zinciri Arasındaki Farklar

Triger kayışı ile triger zinciri arasında bazı farklar bulunmaktadır. Bu farklardan en belirgini ise üretim malzemesidir. Triger kayışı kauçuktan üretilirken triger kayışı metalden üretilir. Bunun dışında triger kayışı ve zinciri arasında bulunan farklar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Triger zinciri triger kayışına göre daha uzun kilometrelere dayanabilir ve daha az kopma riski bulunmaktadır.
• Triger zinciri dişli aşınmasına sebep olur. Bu durum ise belirli bir kullanım sürecinin ardından miller ile zincirin arasında bulunan hizanın bozulmasına neden olur.
• Triger zincirinin uzaması gözlenebilir. Triger zinciri uzadığı zaman motorun çıkarttığı sesten başka belirgin bir sesin daha ortaya çıkmasını neden olur.
• Triger zincirini uzun süreli olarak gergin tutmak ray ve dişlilerin zaman içerisinde aşınmasına neden olur.

Triger kayışları daha yumuşak ve daha esnek bir yapıya sahip olmasından dolayı yukarıdaki etkilerin gözlenmesi söz konusu olmaz ve kullanıcılara daha sağlıklı bir kullanım olanağını beraberinde getirir.

Triger Kayışı Koparsa Ne Olur?

Triger kopması durumunda ortaya maliyetli bir hasar çıkar. Belirli bir düzen içerisinde işleyiş gösteren triger sistemi arızalanırsa motor ciddi bir hasara maruz kalır. Birbirine bağlı olan krank mili, eksantrik mili ve sübaplar triger kayışının kopması durumunda aynı anda hasar görür ve motor tamamen kullanılmaz hale gelebilir. Triger kopması durumunda gözlenecekler aşağıdaki gibidir:

• Trigere bağlı olan sübapların zamanlaması bozulur,
• Zamanlaması bozulan sübaplar kapalı konumda olması gerekirken açık konumda kalır,
• Hareket eden pistonlar açık olan sübaplara çarpar,
• Piston çarpmasına maruz kalan açık sübaplar eğilir ve pistonlar büyük hasar alır,
• Sübap ve pistonların bağlı olduğu tüm sistemde zorlanmadan kaynaklı hasar meydana gelir ve motor büyük bir gürültü ile çalışmasını durdurur.

Triger Kayışı Kopması Durumunda Ne Yapılmalı?

Triger trafikte seyir halindeyken kopması durumunda araç acil bir şekilde sağa çekilmeli ya da en uygun yere park edilmelidir. Zira triger kayışı ise motorun çalışmaya devam etmesi motorun çok fazla zarar görmesine neden olacaktır. Triger sisteminde bir sorun olduğu düşünülüyor ise ancak triger kayışının kopup kopmadığından emin olunamıyorsa yine aracı sağa çekerek triger kontrolü sağlanmalıdır. Triger kayışı kopmuş ise yol yardım ekiplerinden yardım istenmeli ve araç çekilerek triger sisteminin değiştirileceği ustaya götürülmelidir.

Ayrıca sübaplardan gelen ses hakkında bilgilere bakabilirsiniz.