Emsal Kira Bedeli Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Gayrimenkul sektöründe en çok kullanılan terimlerden biri olan emsal kira bedeli, kira geliri elde edenleri yakından ilgilendiriyor. Bilindiği gibi kira geliri elde eden kimseler beyanname eşliğinde vergi ödemekle yükümlü oluyor. İşte emsal kira bedeli de bu vergileme sistemi ile ilgili bir terim olarak karşımıza çıkıyor. Kiraya verilmiş gayrimenkuller için beyan edilmesi gereken minimum tutarı ifade eden emsal kira bedeli; her yılın ilk üç ayında beyan ediliyor. Emsal kira bedelinin şartları ise Gelir Vergini Kanunu’nun 73. maddesine göre belirleniyor.

Emsal Kira Bedeli Nedir?

Emsal kira bedeli, kira geliri elde eden kimselerin ödemesi gereken vergi tutarını hesaplama ile ilgili bir kavramdır. Gelir Vergini Kanunu’nun 73. maddesine göre emsal kira bedeli, kiraya verilen bir mülk için beyan edilmesi gereken minimum tutarı ifade eder. Gayrimenkul sahibi kişilerin vergilendirilmesinde uygulanan bir vergi güvenlik müessesi olarak da tanımlanabilecek emsal kira bedelinin esasları Gelir Vergini Kanunu’na göre şu şekilde belirlenmiştir:

• Kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamaz.
• Bedelsiz olarak başkalarının intifasına bırakılan mal ve hakların emsal kira bedeli, bu mal ve hakların kirası sayılır.
• Bina ve arazide emsal kira bedeli, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenen vergi değerinin %5idir. Örnek vermek gerekirse emlak vergisi değeri 900 bin TL olan bir gayrimenkulün emsal kira bedeli 45 bin TL’dir.
• Diğer mal ve haklarda emsal kira bedeli, bu mal ve haklarının maliyet bedelinin, bu bedel bilinmiyorsa, Vergi Usul Kanunu’nun servetlerin değerlendirilmesi hakkındaki hükümlerine göre belli edilen değerlerinin %10udur.

Emsal Kira Bedeli Nasıl Hesaplanır?

Emsal Kira Bedeli Nasıl Hesaplanır?

Emsal kira bedeli hesaplaması yukarıda belirtilen 3. maddeye göre yapılır. Yani emsal kira bedeli, kira geliri elde edilen mülkün emlak vergisi değerinin yüzde 5’ine denk gelmelidir. Örneğin; emlak vergisi değerinde 500 bin TL olan bir gayrimenkulün emsal kira bedeli 25 bin TL’dir. Emsal kira bedeli beyanı verecek olan gayrimenkul sahibi bu emsal kira bedeli ile gerçek kira bedeli arasında fark olmamasına dikkat etmelidir. Eğer Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından emsal kira bedelinin gerçek kira bedelinden düşük olduğu tespit edilirse mülk sahibi hakkında vergi incelemesi başlatılabilir.

Emsal Kira Bedeli Hangi Durumlarda Uygulanmaz?

Emsal kira bedeli şu durumlarda uygulanmaz:

• Genel bütçeye dahil olan kurumlar, il özel idareleri, belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından gerçekleştirilen kiralamalarda,
• İlgili gayrimenkulün sahibi ile akrabalarının aynı daire ikamet etmesi durumunda,
• İlgili evin mal sahibi tarafından anne ve babaya, dede ve büyükanneye, çocuklara, torunlara veya kardeşlere tahsis edilmesi halinde,
• Boş olan mülkün korunması amacıyla bir başkasının ikametine bedelsiz olarak bırakılması durumunda emsal kira bedeli uygulanmaz.

Emsal kira bedelinin uygulandığı durumlarda, her yılın ilk üç ayında beyan edilmesi gerekir. Örneğin; bir gayrimenkul sahibi 2021 yılının emsal kira bedelini 2022 yılının ilk 3 ayında beyan etmelidir.